GDY LOKALNY PRAWODAWCA ZBŁĄDZI, czyli o stwierdzeniu nieważności miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

GDY LOKALNY PRAWODAWCA ZBŁĄDZI, czyli o stwierdzeniu nieważności miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

  • 18 marca, 2019
  • akarolak

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 12.12.2018 r. (sygn.: II SA/Sz 1025/18) uwzględnił skargę na uchwałę Rady Miasta K. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Przekroczenie uprawnień w zakresie władztwa planistycznego, nieprecyzyjne postanowienia aktu prawa miejscowego oraz niezgodność przepisów uchwały rady miasta z przepisami ustawowymi uniemożliwiły Klientowi Kancelarii realizację inwestycji, a jednocześnie stanowiły podstawę do sformułowania zarzutów skargi do WSA. Zaprezentowany wyrok to dobra okazja do zarysowania procedury pozwalającej na kwestionowanie MPZP.

Czynności poprzedzające wniesienie skargi
O czynnościach poprzedzających wniesienie skargi na uchwałę dotyczącą MPZP decyduje data podjęcia aktu prawa miejscowego. Zasadnicze zmiany w tym zakresie wprowadziła ustawa z 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r. poz. 935), która weszła w życie 1 czerwca 2017 r. Ustawa znowelizowała m.in. ustawę Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: PPSA) oraz ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: USG). Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy nowelizującej, zmienioną procedurę należy stosować do aktów i czynności organów administracji publicznej dokonanych po dniu wejścia w życie nowelizacji.
W tym miejscu warto przypomnieć, że art. 101 ust. 1 USG w brzmieniu obowiązującym przed 1 czerwca 2017 r., przewidywał, że każdy czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, mógł – po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia – zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Natomiast zgodnie z obowiązującymi przed 1 czerwca 2017 r. przepisami PPSA, w przypadku, gdy ustawa nie przewidywała środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi należało przed wniesieniem skargi do sądu wezwać na piśmie właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 4 PPSA). Skargę należało wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa (art. 53 § 2 PPSA).
Obowiązujące od 01 czerwca 2017 r. przepisy PPSA i USG nie wymagają już, aby przed wniesieniem skargi na miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wezwać właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa.

Wykazanie interesu prawnego
Koniecznym warunkiem skutecznego wniesienia skargi do sądu administracyjnego jest wykazanie interesu prawnego skarżącego. W jednym z ostatnich orzeczeń NSA w taki sposób wyjaśniał to zagadnienie: „Prawo do zaskarżania uchwał na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446) przysługuje tym, którzy wykażą się konkretnym interesem prawnym wynikającym z określonej normy prawa materialnego. Źródłem interesu prawnego lub uprawnienia jest zawsze norma prawna ogólna i abstrakcyjna (akt normatywny) lub jednostkowa i konkretna (decyzja), mająca źródło w przepisach prawa materialnego (nie tylko prawa administracyjnego materialnego).
Przy ocenie naruszenia interesu prawnego jednostki i tego, czy doszło do przekroczenia władztwa planistycznego należy wyważyć interes społeczny i indywidualny. I tak, np. interesem społecznym może być przeznaczenie określonych nieruchomości pod zabudowę wielorodzinną, drogi publiczne, podczas gdy interes indywidualny wyraża się w tym, że każdy z właścicieli konkretnej działki chce mieć możliwość zagospodarowania swojej działki według własnego uznania. Naruszeniem interesu prawnego może być również takie przeznaczenie nieruchomości sąsiadujących z działką stanowiącą własność osób wnoszących skargę w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, które udaremni bądź utrudni zabudowę ich nieruchomości lub też spowoduje uciążliwości i ograniczenia w swobodnym użytkowaniu nieruchomości i rozporządzaniu prawem własności.” (wyrok NSA z 14 lutego 2018 r., sygn.: II OSK 213/17).

Wymogi formalne skargi
Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym. Oznacza to, że powinna zawierać:
­ oznaczenie sądu, do którego jest skierowana,
­ imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
­ oznaczenie rodzaju pisma (tytuł),
­ osnowę, czyli sprecyzowanie żądania,
­ podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika oraz wymienienie załączników.
Ustawodawca nakazuje, aby skarga obejmowała także: wskazanie zaskarżonego aktu; oznaczenie organu, którego działania dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego.
Zaskarżenie uchwały ustalającej MPZP wymaga uiszczenia stosownej opłaty -wpisu sądowego w wysokości 300 zł (§ 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 16.12.2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Rozstrzygnięcie WSA
Sąd administracyjny I instancji uwzględniając skargę na uchwałę w sprawie MPZP stwierdza nieważność tej uchwały w całości lub w części albo stwierdza, że uchwała została wydana z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie jej nieważności.
W takim przypadku odpis wyroku z uzasadnieniem zostanie doręczony stronom z urzędu.

Adam G. Karolak
Legionowo, 18.03.2019 r.